معنادرمانی دینی رنج در مثنوی معنوی و بهشت گمشده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، رشته ادیان و عرفان تطبیقی، تهران

چکیده

رنج واقعیت بدیهی و اجتناب­ناپذیر زندگی انسان است و یکی از اهداف دین و دانش بشری کاهش و تسکین رنج بوده است. معنادرمانی یک رویکرد نوین روان­درمانی است و یکی از اهداف آن تسکین یا تسهیل تحمل رنج از طریق یافتن معنا برای آن است. مسیحیت و اسلام، مانند ادیان دیگر، هم وجود رنج و چگونگی پیدایش آن را تبیین کرده­اند و هم راه­های مواجهه با رنج، پذیرش یا غلبه بر آن را به پیروان خود توصیه می­کنند. متون ادبی دینی با توان تأثیرگذاری خاص خود در انتقال معنای تسکین‌دهنده­ای که ادیان برای رنج قائل هستند می­توانند در معنا دهی به رنج بسیار مؤثر باشند. روان­درمانگران از اوایل قرن نوزدهم به اهمیت کتاب در فرایند روان­درمانی واقف شدند و اکنون بیش از نیم قرن از زمان تدوین مبانی نظری «کتاب درمانی» می­گذرد. در این میان متون ادبی دینی با الهام از جهان­بینی دینی و تأثیرگذاری بر هر دو قلمرو شناختی و عاطفی مخاطب خود می‌توانند کاربرد فراوان داشته باشند. بهشت گمشده و مثنوی معنوی به ترتیب دو متن ادبی دینی بسیار مهم و نافذ در فرهنگ­های مسیحی و اسلامی هستند. بنابراین سرایندگان این دو منظومه با توجه به منابع اصلی الهام خود باید بتوانند در تسکین رنج خوانندگان­شان بسیار مؤثر باشند. این تحقیق نشان می­دهد که در این زمینه مثنوی معنوی بسیار کاربردی­تر از بهشت گمشده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Religious Logotherapy of Suffering in Paradise Lost and Mathnavi Ma’navi

نویسنده [English]

  • Arastoo Mirani
PhD, Department of Comparative Study of Religion and Mysticism, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran
چکیده [English]

Suffering is the undeniable and unavoidable fact of human life that its
alleviation or reduction has always been a significant goal for religion
and Science. As a new psychotherapeutic approach, logotherapy, has
defined alleviation of suffering or making it bearable by finding a
meaning for it. Christianity and Islam, as other religions, has accounted
for suffering, explained its emergence and suggested certain attitudes
towards it. Religious literary texts, by their capacity for conveying
meaning to suffering can play a great role in giving a true meaning to
our life. Since early 19th century, psychotherapist became aware of the
book reading affectivity in psychotherapeutic process and now
bibliotherapy has a half century of theoretical underpinnings. Religious
literary text inspired by religious worldview and their effectiveness in
influencing both emotional and cognitive components of their reader’s
mind can be extremely useful in psychotherapy of believers. Paradise
Lost and Mathnavi Ma’navi, respectively, are two very influencing and
highly important text in Christian and Islamic cultures. So, inspired by
their relative sacred texts can be highly effective in alleviating their
reader’s suffering. This essay illustrates that, in this context, Mathnavi
Ma’navi is so much more effective than Paradise Lost.

کلیدواژه‌ها [English]

  • suffering
  • logotherapy
  • Paradise Lost
  • Mathnavi Ma’navi